Rozedma płuc – przyczyny, jak wygląda diagnostyka?
Udostępnij na:
Rozedma płuc to przewlekła choroba, w której przebiegu dochodzi do zmniejszenia sprężystości płuc. Typowe jest dla niej powiększenie się przestrzeni powietrznych obwodowo od oskrzelików oraz uszkodzenie ścian pęcherzyków płucnych.
Spis treści
Rozedma płuc to choroba dotykająca przede wszystkim palaczy tytoniu. Powodowane przez nią zmiany w tkance płuc zaburzają wymianę gazową. Sprawdź, jakie objawy towarzyszą tej chorobie oraz w jaki sposób lekarz stawia rozpoznanie. Dowiedz się, czy rozedma płuc jest uleczalna.
Co to jest rozedma płuc?
Rozedma płuc to przewlekła choroba. Charakteryzuje się ona nieprawidłowym powiększeniem przestrzeni powietrznych położonych obwodowo od oskrzelików końcowych i destrukcją ścianek tych struktur. W konsekwencji dochodzi do wzmożonego upowietrznienia płuc, przy jednoczesnym zmniejszeniu ilości pęcherzyków płucnych.
Zmiany powodowane przez rozedmę płuc upośledzają wymianę gazową, co w skrajnych przypadkach może doprowadzić do niewydolności oddechowej.
Rozedma płuc – przyczyny powstania
Rozedma płuc jest wynikiem uszkodzenia tkanki płuc. W sposób szczególny na jej powstanie narażeni są palacze tytoniu. Wśród głównych przyczyn rozedmy płuc wymieniane jest również zanieczyszczenie powietrza. Specjaliści zwracają uwagę na genetyczne podłoże choroby. Jej powstawaniu sprzyja wrodzony niedobór alfa1-antytrypsyny, czyli białka chroniącego tkankę łączną przed zniszczeniem. Wada ta odpowiada za 1–2% przypadków rozedmy płuc.
Inne możliwe czynniki ryzyka rozwoju choroby to:
- bierne palenie,
- infekcje płuc,
- alergie,
- niska masa urodzeniowa.
Rozedma płuc nierzadko współwystępuje z przewlekłym zapaleniem oskrzeli. Obie te jednostki chorobowe składają się na obraz przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP). Rozedma płuc częściej dotyka mężczyzn niż kobiet. Najwięcej przypadków zachorowań obserwuje się u osób w starszym wieku.
Zobacz także: Jakie są sposoby wczesnego wykrywania raka płuc?
Rozedma płuc – objawy
Rozedma płuc rozwija się długo i początkowo przebiega bezobjawowo. Wraz z zaawansowaniem choroby pojawiają się następujące objawy:
- kaszel;
- zadyszka;
- duszność;
- uczucie braku powietrza;
- sinica (zasinienie skóry z powodu gorszego utlenowania tkanek).
Rozedma zmniejsza sprężystość płuc i wpływa na wskaźniki objętościowe w sposób przeciwstawny do włóknienia, które z kolei zwiększa sprężystość, czyli zmniejsza podatność płuc. Nasilenie zmian rozedmowych wyraźnie koreluje ze stopniem niewydolności oddechowej. Wraz z zaawansowaniem choroby pacjent zaczyna oddychać przez zaciśnięte usta, oddech wydłuża się, a klatka piersiowa zmienia kształt na beczkowaty.
Rozedma powoduje zniszczenie „podparcia” oskrzelików i ułatwia ich zapadanie się podczas wydechu. Prowadzi to do zjawiska „pułapki powietrznej”, w której chory wdycha więcej powietrza, niż jest w stanie wypuścić z płuc, co powoduje ich rozdęcie.
Zobacz także: Tomografia płuc – rodzaje i wskazania do badania
Jak umówić wizytę
Diagnostyka rozedmy płuc
Diagnostyka rozedmy płuc rozpoczyna się od badania podmiotowego, czyli wywiadu. Lekarz może zadać pytania dotyczące doświadczanych objawów, dotychczasowej historii choroby, prowadzonego stylu życia, a zwłaszcza narażenia na dym tytoniowy, stosowanych leków. Następnie lekarz przechodzi do badania przedmiotowego, w którym przede wszystkim osłuchuje klatkę piersiową i ocenia jej kształt. Przy podejrzeniu rozedmy płuc obserwuje się zmianę w kształcie klatki piersiowej i przepony.
Pacjent kierowany jest na badania obrazowe. Najpierw przeprowadza się badanie RTG klatki piersiowej. U chorych na rozedmę płuc na radiogramie widać cechy nadmiernego, ostrego rozdęcia (spłaszczenie przepony, poziome ustawienie żeber, nadmierne przejaśnienie pól płucnych). Niekiedy zaobserwować można większe bulle rozedmowe. Badanie to jednak jest niewystarczające dla postawienia rozpoznania.
Szczegółowych informacji dostarcza tomografia komputerowa o dużej rozdzielczości (TKWR). Badanie to w szczególny sposób ukazuje zmiany rozedmowe. Lekarz zlecić może wykonanie dodatkowych badań, w tym m.in. morfologię krwi, spirometrię (zmniejszenie wskaźnika FEV1 – natężona objętość wydechowa pierwszosekundowa), gazometrię (ocena równowagi kwasowo-zasadowej organizmu).
Zobacz także: Co to jest zatorowość płucna? Objawy, przyczyny i leczenie zatorowości płucnej
Na czym polega leczenie rozedmy płuc?
Rozedmy płuc nie można wyleczyć. Postępowanie terapeutyczne skupia się na łagodzeniu objawów i zmniejszeniu tempa rozwoju choroby. Chorzy powinni unikać czynników ryzyka, co wiąże się z modyfikacją prowadzonego stylu życia. Kluczowe jest zaprzestanie palenia papierosów. Leczenie farmakologiczne polega na stosowaniu leków rozszerzających oskrzela i działających przeciwzapalnie, podawane mogą być wziewne kortykosteroidy i antybiotyki (w przypadku wystąpienia infekcji bakteryjnych takich jak ostre zapalenie oskrzeli czy zapalenie płuc).
Ważnym elementem leczenia rozedmy płuc jest rehabilitacja płuc. Jej cel stanowi wzmocnienie mięśni oddechowych, zapobieganie ich zanikom i utracie masy ciała. W ciężkich przypadkach prowadzona jest tlenoterapia i leczenie chirurgiczne, które polega na zmniejszeniu objętości płuc lub na ich przeszczepie. W przypadku pacjentów, u których rozedma ma podłoże genetyczne, możliwe jest leczenie substytucyjne, polegające na okresowym podawaniu alfa1-antytrypsyny.
Udostępnij na:
Zobacz także
Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia
Kości śródstopia to pięć długich kości znajdujących się w środkowej części stopy, które łączą palce z kośćmi stępu. Złamanie ich to uraz, który często występuje w wyniku upadków, uderzeń, skręceń lub przeciążeń, zwłaszcza u sportowców. Sprawdź, jak lekarz rozpoznaje złamanie kości śródstopia i jak się je leczy.
Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie
Złamany nos jest jedną z najczęstszych kontuzji twarzy. Może wystąpić w wyniku urazu, takiego jak uderzenie, upadek lub wypadek. Objawy, badania diagnostyczne oraz proces leczenia zależą od stopnia złamania i towarzyszących uszkodzeń. Dowiedz się więcej na temat złamania nosa.
Światowy Dzień Radiologii – znaczenie obrazowania radiologicznego w medycynie
Radiologia dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii obrazowania stale poszerza swoje możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, co przekłada się na poprawę jakości opieki zdrowotnej i skuteczności leczenia pacjentów. Dla upamiętnienia Wilhelma Roentgena, który dokładnie 129 lat temu odkrył promieniowanie X, obchodzony jest Światowy Dzień Radiologii.
