Rezonans magnetyczny a klaustrofobia – czy możliwe jest wykonanie badania?

25.06.2024

Rezonans magnetyczny a klaustrofobia to stosunkowo trudne zagadnienie. Badanie to zazwyczaj wykonywane jest w maszynach zamkniętych, które mogą wywołać u osób z patologicznym lękiem przed przebywaniem w niewielkich pomieszczeniach wiele nieprzyjemnych dolegliwości.

1130-rezonans-magnetyczny-a-klaustrofobia.jpg

Spis treści

Klaustrofobia a rezonans magnetyczny – jedno z przeciwwskazań do badania
Objawy klaustrofobii w przypadku badania rezonansem magnetycznym
Rezonans magnetyczny a klaustrofobia – formularz dla pacjenta
Jak umówić wizytę
Rezonans magnetyczny a klaustrofobia – rozwiązania

W praktyce klinicznej badania metodą rezonansu magnetycznego znajdują coraz więcej zastosowań. Zwiększa się tym samym liczba osób im poddawanych, a szczególną grupę spośród nich stanowią osoby zmagające się z klaustrofobią. Sprawdź, jak wykonać rezonans magnetyczny przy klaustrofobii i w jaki sposób może objawiać się to zaburzenie

Klaustrofobia a rezonans magnetyczny – jedno z przeciwwskazań do badania


Klaustrofobia to rodzaj fobii, która charakteryzuje się patologicznym lękiem przed przebywaniem w zamkniętych, niedużych pomieszczeniach. Jest jedną z najczęstszych fobii – może na nią cierpieć nawet do 7% populacji. Nazwa tego zaburzenia pochodzi od łacińskiego słowa claustrum, które oznacza „zamknięcie w jakimś w miejscu”, i greckiego słowa phobos, które tłumaczy się jako „strach”.

Choć rezonans magnetyczny jest całkowicie bezpiecznym i bezbolesnym badaniem, to wśród przeciwwskazań do przeprowadzenia go znajduje się właśnie klaustrofobia. Innym przeciwwskazaniem do obrazowania tą metodą jest m.in. obecność w ciele niektórych implantów ślimakowych, stentów, klipsów naczyniowych, defibrylatorów, stymulatorów serca, neurostymulatorów.

Objawy klaustrofobii w przypadku badania rezonansem magnetycznym


Leżenie bez ruchu w wąskiej, zamkniętej przestrzeni, jaką stanowi maszyna do obrazowania rezonansem magnetycznym, może doprowadzić do ataku klaustrofobii. Poza tym badaniem czynnikami wyzwalającymi okazać się mogą m.in.: przejazd windą, przebywanie w pomieszczeniu bez okien, korzystanie ze sklepowej przymierzalni, podróż w małym samochodzie czy przebywanie w miejscu, z którego ciężko byłoby się wydostać.

Osoba z klaustrofobią poddana obrazowaniu metodą rezonansu magnetycznego bez specjalnego przygotowania może doznać szeregu objawów. Do głównych dolegliwości zaliczane są: uderzenia gorąca, uczucie duszności, wzmożona potliwość, zawroty głowy, drżenie rąk, nudności, przyspieszenie czynności serca i oddychania, uczucie ciężkości lub bólu w klatce piersiowej czy w brzuchu, dezorientacja. Choremu może się też wydawać, że niebawem zginie.

Rezonans magnetyczny a klaustrofobia – formularz dla pacjenta


Aby ograniczyć ryzyko niepożądanych skutków rezonansu magnetycznego u osób z klaustrofobią, w dniu badania każdy pacjent wypełnia specjalny formularz. W dokumencie tym poza ogólnymi danymi zaznacza wszelkie czynniki, które mogłyby negatywnie wpłynąć na wyniki badania i stanowić zagrożenie w związku z przebywaniem w polu działania promieniowania magnetycznego czy w ograniczonych przestrzeniach.

Należy pamiętać, że pisemny formularz musi być wypełniony za każdym razem, gdy pacjent przygotowywany jest do badania, a wcześniej przeprowadzane badania bez zdarzeń niepożądanych nie gwarantują bezpieczeństwa kolejnych. Uzupełniony formularz jest analizowany z pielęgniarką, aby upewnić się co do prawidłowości wypełnienia go i rozwiać wszelkie wątpliwości. Najlepiej jednak poinformować o klaustrofobii podczas zapisywania się na badanie rezonansem. W ten sposób razem z personelem można zawczasu poszukać najlepszego rozwiązania.

Zobacz także: Kiedy podawany jest środek kontrastowy?

Jak umówić wizytę

Zapytaj Lekarza.svg

Umów badanie w ramach abonamentu

wozek-zakupy-sklep.svg

Umów wizytę płatną

22 275 96 28

Rezonans magnetyczny a klaustrofobia – rozwiązania


U osób z klaustrofobią można wykonać badanie rezonansem magnetycznym z użyciem skanera otwartego. Pacjent nie znajduje się wtedy w tunelu, a wokół siebie ma znacznie więcej miejsca. Jednak w większości przypadków, żeby uzyskać wysokiej jakości obraz, który umożliwi dokładne zdiagnozowanie, konieczne jest pole magnetyczne możliwe do uzyskania tylko w zamkniętym aparacie. Wówczas konieczne jest podjęcie odpowiednich działań, aby osoba z klaustrofobią pozwoliła wykonać badanie.

Dla części pacjentów dużym wsparciem jest obecność bliskiej osoby w czasie badania. Pomocne w walce z lekiem okazać się może wcześniejsze zapoznanie się z pomieszczeniem, w którym ma się odbyć badanie, i oswojenie się z myślą o nim. Czasami można ułożyć pacjenta tak, aby jego głowa znajdowała się poza aparatem – mowa o badaniu w pozycji odwróconej. Istnieją specjalne aparaty wyposażone w system redukcji stresu, w których w czasie obrazowania pacjent może słuchać relaksującej muzyki lub oglądać filmy. Takie działania wykazują działanie uspokajającego i redukują poziom stresu. Urządzenia mają specjalny system oświetlenia, który dostosowuje się do indywidualnych potrzeb pacjenta.Dobrym pomysłem jest przygotowanie do badania z pomocą psychoterapeuty.

Niekiedy najlepszym wyjściem jest podanie odpowiednio dobranych leków uspokajających, a przy dużym nasileniu klaustrofobii konieczne bywa nawet zastosowanie znieczulenia ogólnego. Takie badanie wykonuje się przy obecności anestezjologa, który wcześniej podejmuje decyzję odnośnie do rodzaju substancji, dawki i sposobu podania (wziewnie, dożylnie). W skrajnych przypadkach niezbędne okazać się może odstąpienie od badania. Silny dyskomfort badanego z klaustrofobią to jedno, a drugie to brak kontroli nad oddechem i drżeniem ciała, które sprzyjają powstawaniu tzw. artefaktów ruchowych.

Zobacz także: Co to jest rezonans magnetyczny głowy? Kiedy go wykonać?

Źródła
  1. A. Al-Shemmari, A. Herbland, T. Akudjedu i wsp., Radiographer's confidence in managing patients with claustrophobia during magnetic resonance imaging, „Radiography (Lond)” 2022, t. 28, nr 1, s. 148–153.
  2. M. Dobrowolska-Bąk, A. Dubis, Ł. Brandt i wsp., Bezpieczeństwo pacjenta i personelu medycznego w pracowni rezonansu magnetycznego, „Problemy Pielęgniarstwa” 2018, nr 3, s. 182–190.
  3. X. Nguyen, S. Tahir, B. Bresnahan i wsp., Prevalence and Financial Impact of Claustrophobia, Anxiety, Patient Motion, and Other Patient Events in Magnetic Resonance Imaging, „Top Magn Reson Imaging” 2020, t. 29, nr 3, s.125–130.

Zobacz także

Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia
Diagnostyka

Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia

Kości śródstopia to pięć długich kości znajdujących się w środkowej części stopy, które łączą palce z kośćmi stępu. Złamanie ich to uraz, który często występuje w wyniku upadków, uderzeń, skręceń lub przeciążeń, zwłaszcza u sportowców. Sprawdź, jak lekarz rozpoznaje złamanie kości śródstopia i jak się je leczy.

Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie
Diagnostyka

Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie

Złamany nos jest jedną z najczęstszych kontuzji twarzy. Może wystąpić w wyniku urazu, takiego jak uderzenie, upadek lub wypadek. Objawy, badania diagnostyczne oraz proces leczenia zależą od stopnia złamania i towarzyszących uszkodzeń. Dowiedz się więcej na temat złamania nosa.

Rezonans magnetyczny głowy
Diagnostyka

Światowy Dzień Radiologii – znaczenie obrazowania radiologicznego w medycynie

Radiologia dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii obrazowania stale poszerza swoje możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, co przekłada się na poprawę jakości opieki zdrowotnej i skuteczności leczenia pacjentów. Dla upamiętnienia Wilhelma Roentgena, który dokładnie 129 lat temu odkrył promieniowanie X, obchodzony jest Światowy Dzień Radiologii.