Rak sutka – jakie daje objawy i na czym polega jego diagnostyka?

Rak sutka to najbardziej rozpowszechniona choroba nowotworowa w populacji kobiet. Eksperci podkreślają znaczenie badań profilaktycznych w ograniczeniu ryzyka jego rozwoju. Mimo to obserwuje się wzrost zachorowalności na raka sutka w Polsce. Sprawdź, jakie objawy mogą świadczyć o toczącej się chorobie i na podstawie jakich badań lekarz stawia rozpoznanie guza w piersi.

Rak sutka – co to za choroba?

Rak sutka, nazywany też rakiem piersi, to nowotwór złośliwy, który powstaje z komórek gruczołu piersiowego. Może mieć charakter pierwotny lub wtórny, gdy stanowi guz przerzutowy z nowotworu, który zajął inną część ciała. Sam guz piersi również w zaawansowanej postaci może dawać przerzuty do regionalnych węzłów chłonnych, a także narządów wewnętrznych (np. mózgu, kości, płuc, wątroby) 

Eksperci dokonali podziału raka sutka na dwa typy pod względem stopnia inwazyjności:

●        przedinwazyjny (in situ):

o   rak przewodowy in situ – zmiana ograniczona. Komórki nowotworowe są obecne w przewodach mlekowych, ale jeszcze nie rozprzestrzeniły się do zdrowej tkanki piersi,

o   śródnabłonkowa neoplazja zrazikowa (wcześniej określana jako rak zrazikowy in situ) – zmiany w komórkach wyściełających zraziki podnoszą ryzyko zachorowania na raka sutka w przyszłości;

●        naciekający – nowotwór rozprzestrzenił się poza zraziki (naciekający zrazikowy rak piersi) lub przewody (naciekający przewodowy rak piersi). Eksperci klasyfikują go według typu histologicznego (oceny mikroskopowej).

Objawy raka sutka

Wczesny rak sutka przebiega bezobjawowo. Dlatego choroba ta bywa rozpoznawana przypadkowo podczas profilaktycznych badań piersi. Zazwyczaj pierwszym objawem jest niebolesny wyczuwalny guz w piersi, który możesz stwierdzić podczas comiesięcznej samokontroli. To sygnał alarmowy, którego nie można bagatelizować – powinnaś zgłosić się od razu do lekarza. Wraz z zaawansowaniem raka sutka pojawić się mogą takie objawy jak m.in.:

●        zmiana rozmiaru lub kształtu piersi,

●        wciągnięta brodawka sutkowa, tzw. pępek rakowy,

●        wyciek z brodawki,

●        zagłębienie skóry lub zgrubienie w tkance piersi,

●        wysypka na brodawce,

●        owrzodzenie brodawki lub skóry piersi,

●        pogrubienie skóry piersi, jej zaczerwienienie i nadmierne ucieplenie,

●        ból lub dyskomfort w piersi,

●        obrzęk w dole pachowym.

Konkretne objawy mogą wskazywać na obecność guzów przerzutowych. Przykładowo:

●        guzek pod pachami, w okolicy obojczyka czy mostka może wskazywać na rozprzestrzenienie się nowotworu do węzłów chłonnych;

●        podatność tkanki kostnej na złamania, ból kości mogą dawać podejrzenie przerzutów do kości;

●        objawy nawracających infekcji układu oddechowego, duszność, uporczywy kaszel mogą wskazywać na przerzuty do płuc.

Do jakiego lekarza się zgłosić? 

Z jakimikolwiek dolegliwościami ze strony piersi powinnaś zgłosić się do lekarza – najlepiej na wizytę do ginekologa. Specjalista ten skieruje Cię na odpowiednie badania, a w przypadku podejrzenia guza w piersi zleci konsultację u onkologa.

Na czym polega rozpoznawanie raka sutka?

Diagnostyka raka sutka opiera się na kilku rodzajach badań. Rozpoczyna się od badania lekarskiego – szczegółowo przeprowadzonego wywiadu medycznego oraz badania palpacyjnego piersi i dołów pachowych. Podczas rozmowy lekarz zapyta Cię m.in. o objawy, historię chorób nowotworowych w rodzinie, Twój stan zdrowia i przebyte choroby, stosowane leki, prowadzony styl życia. Zabierz ze sobą na wizytę wyniki dotychczasowych badań piersi, aby specjalista mógł się z nimi zapoznać. Lekarz wystawi skierowanie na podstawowe testy diagnostyczne, aby ocenić ogólny stan zdrowia. Jako następne wykonywane są badania obrazowe.

Zobacz także: Rezonans magnetyczny piersi – wskazania, przebieg, przygotowanie do badania 

Badania obrazowe

U kobiet z podejrzeniem raka sutka wykorzystuje się takie techniki obrazowania jak mammografia, ultrasonografia czy rezonans magnetyczny. Mammografia to swego rodzaju prześwietlenie rentgenowskie. Podczas badania piersi umieszcza się pomiędzy dwie płyty, a wysyłane promieniowanie pozwala na uzyskanie wyraźnego ich obrazu i rozpoznanie bardzo małych zmian. Mammografia jest wykonywana z reguły u kobiet po 40. r.ż. U młodszych pań badaniem obrazowym jest ultrasonografia. Badanie polega na przesuwaniu głowicą USG po piersiach i dołach pachowych, aby powstał dokładnych ich obraz.

W przypadku kobiet z grupy ryzyka dotyczącej mutacji genów BRCA lekarz zleca wykonanie badania genetycznego. Może też skierować na badanie markerów nowotworowych. Ich podwyższony poziom daje podejrzenie raka sutka. Badane są:

●        antygen CA 15-3,

●        antygen CA 125,

●        antygen rakowo-płodowy CEA.

Jeśli w ww. badaniach obrazowych zostaną stwierdzone nieprawidłowości, lekarz wystawia skierowanie na rezonans magnetyczny piersi. Metoda ta wykorzystuje pole magnetyczne, aby szczegółowo obrazować wnętrze ciała. Podczas badania zostaniesz umieszczona w aparacie na kształt tuby. Badanie trwa kilkadziesiąt minut i jest przeprowadzane w pozycji leżącej na brzuchu, aby piersi dobrze rozłożyły się w specjalnej cewce.

Zobacz także: Poznaj zasady profilaktyki raka piersi

Biopsja

Ostateczne rozpoznanie raka sutka daje biopsja i analiza histopatologiczna uzyskanego dzięki niej materiału. Biopsję wykonuje się za pomocą igły. Wkłucie przeprowadza się pod kontrolą USG, a jeśli guz w piersi nie jest w tym badaniu dobrze widoczny, to wykorzystuje się mammografię lub rezonans magnetyczny. Materiał z biopsji zostaje przekazany do laboratorium i oceniany pod mikroskopem. Badanie to dostarcza informacji odnośnie do rodzaju raka piersi. Na podstawie tych badań opracowuje się plan leczenia.