Nowotwory kości – jakie dają objawy? Rozpoznanie i metody leczenia

Nowotwór kości to podstępna choroba, która może długo nie dawać objawów. Typowy jest dla niej ból kości nasilający się z czasem i występujący również nocą. Rozpoznanie opiera się na szeregu badań. Sprawdź, jakie badania zleca się przy podejrzeniu nowotworu kości i jak wygląda jego leczenie.

Nowotwór kości – co to za choroba?

Zmienione nowotworowo komórki mogą zlokalizować się nawet w tak trwałej strukturze, jaką jest kość. Pod względem pochodzenia nowotwór kości może mieć charakter pierwotny lub wtórny. W tym drugim przypadku są to zmiany przerzutowe, które powstają jako konsekwencja trwającego już w innej części ciała procesu nowotworowego. Nowotwory wtórne obejmują zdecydowaną większość przypadków nowotworów kości. Szacuje się, że zmiany pierwotne stanowią jedynie około 1% zachorowań.

Do jakiego lekarza należy się udać?

Przy występowaniu dolegliwości bólowych kości należy się udać do lekarza POZ, który wystawi skierowanie do ortopedy. Ten na podstawie wstępnego rozpoznania skieruje chorego do onkologa. Leczenie wymaga udziału ortopedy, a następnie fizjoterapeuty.

Jakie są przyczyny nowotworu kości?

Lista czynników predysponujących do powstania pierwotnego nowotworu kości jest dość długa. Znalazły się na niej m.in.: wcześniejsza radioterapia, płeć męska, wysoki wzrost, wiek (więcej przypadków notuje się u osób w wieku młodzieńczym i powyżej 50 lat), obciążony wywiad rodzinny w kierunku retinoblastomy (siatkówczaka, nowotworu wywodzącego się z siatkówki oka), zespół Blooma, Wernera, Li-Fraumeniego. Nie ma jednoznacznej przyczyny rozwoju nowotworu kości.

Jakie są rodzaje nowotworów kości?

Nowotwory kości w zależności od tego, jakiej struktury dotyczą, dzieli się na: nowotwory kościotwórcze (różnicują się w kierunku tkanki kostnej), nowotwory chrzęstnotwórcze (różnicują się w kierunku tkanki chrzęstnej), nienależące ani do jednej, ani do drugiej grupy (niezróżnicowane).

Wśród nowotworów pierwotnych wyróżnia się nowotwory łagodne, a wśród nich: kościotwórcze np. kostniak, kostniak kostninowy, kostniak zarodkowy; chrzęstnotwórcze, np. chrzęstniak, wyrośl chrzęstno-kostna; niesklasyfikowane, np. torbiel tętniakowata, guz olbrzymiokomórkowy.

Druga kategoria to nowotwory złośliwe, wśród których wymienia się: guzy kościotwórcze, np. szkliwiak, mięsak kościopochodny, guz olbrzymiokomórkowy kości; chrzęstnotwórcze, np. chrzęstniakomięsak; niesklasyfikowane, np. mięsak Ewinga.

Jak umówić wizytę

Badania NFZ

22 275 96 28

Formularz

Umów badanie w ramach abonamentu

Portal Pacjenta

Umów wizytę płatną

22 275 96 28

Kup online

Skąd najczęściej pochodzą wtórne nowotwory kości?

Wtórne nowotwory kości są konsekwencją innych zmian nowotworowych, które wcześniej już rozwinęły się w organizmie i dały przerzuty. Najczęściej mowa o raku sutka, nerki, stercza, żołądka, tarczycy, płuca, nerwiaku płodowym. Należy zaznaczyć, że zmiany przerzutowe w kości niekiedy są pierwszym podejrzeniem nieujawniającego się procesu nowotworowego w innej części ciała.

Jakie są objawy nowotworu kości?

Początkowo nowotwór kości nie daje żadnych objawów. Jako pierwszy i najbardziej typowy objaw pojawia się ból kości. Dolegliwości bólowe nierzadko nasilają się w nocy, w czasie odpoczynku. U chorego obserwuje się spadek masy ciała, a w badaniach krwi stwierdzana jest niedokrwistość. Rzadko są powiększone regionalne węzły chłonne. Wraz z zaawansowaniem choroby objęta nią kończyna może ulec zniekształceniu – przyczynia się do tego z jednej strony rozwijający się guz, a z drugiej obrzęk. Konsekwencją nowotworu kości staje się spadek sprawności chorej kończyny. Mogą pojawić się przykurcze, mrowienia, stan zapalny z ociepleniem kończyny. Chorobie towarzyszy również wysokie ryzyko złamań.

Zobacz także: Ból stawu biodrowego – poznaj potencjalne przyczyny tej dolegliwości

Jak wygląda diagnostyka nowotworu kości?

Jako pierwsze, tak jak w przypadku stawiania każdego rozpoznania, przeprowadzane jest badanie podmiotowe i przedmiotowe. Kluczowe w diagnozie nowotworu kości są badania obrazowe. Początkowo wykonywane jest RTG. Jeśli sugeruje ono guza kości, chorego kieruje się na rezonans magnetyczny (MR). Jest on badaniem z wyboru w stopniowaniu miejscowym zmiany. Pozwala na wizualizację zajęcia szpiku kostnego, stawów i stosunku do struktur otaczających.

Jeśli RTG sugeruje rozpoznanie pierwotnego guza kości, należy wykonać scyntygrafię kości w celu wykluczenia zmian przerzutowych i określenia rozległości guza. Dodatkowych informacji diagnostycznych może dostarczyć tomograf komputerowy (TK). Badanie wykazuje wewnątrzguzowe zwapnienia i skostnienia.

PET-TK jest przydatne w ocenie stopnia zaawansowania choroby przed rozpoczęciem leczenia i w jego trakcie, jeśli wyniki innych badań są niejednoznaczne. PET-TK stosowane jest także przy podejrzeniu obecności rozsianych ognisk chorobowych w układzie kostnym, np. przy bólu wywołanym przerzutami do kości. Ostateczne rozpoznanie daje biopsja – pobranie materiału do badań pod mikroskopem. Biopsję guza kości powinno się wykonać pod kontrolą badań obrazowych – np. USG w przypadku powierzchownych guzów kości.

Zobacz takze: Diagnostyka onkologiczna w dobie epidemii koronawirusa

Leczenie nowotworu kości

Leczenie nowotworu kości ma charakter skojarzony. U chorego przeprowadza się zabieg operacyjny, polegający na usunięciu ogniska chorobowego wraz z marginesem zdrowych tkanek. W przypadku zaawansowanych zmian operacje są rozległe, w ciężkich sytuacjach wiążą się z koniecznością wycięcia dużego fragmentu kości, a nawet z amputacją kończyny. Następnie stosuje się terapię uzupełniającą, czyli chemio- i radioterapię. Po leczeniu ważna jest skuteczna rehabilitacja, której celem jest usprawnienie chorej kończyny.