Jakie są przyczyny bólu barku? Zalecane badania
Ból barku może towarzyszyć wielu stanom klinicznym, w tym m.in. naderwaniu ścięgna, przeciążeniu mięśni, zespołowi zimnego barku czy schorzeniom reumatologicznym. Do postawienia odpowiedniej diagnozy konieczne jest wykonanie szeregu badań. Sprawdź jakich!
Spis treści
Ból barku jest trzecią co do częstości występowania, po bólu kręgosłupa i biodra, dolegliwością bólową związaną z układem mięśniowo-szkieletowym u osób dorosłych. Jednak nie zawsze bóle pochodzą ze stawu barkowego. Poznaj możliwe przyczyny bolącego barku.
Jakie są przyczyny bólu barku?
Przeciążenie to jedna z częstszych przyczyn bólu barku. Może do niego dojść zarówno podczas uprawiania sportu, jak i w czasie wykonywania codziennych czynności takich jak przekładanie ciężkich przedmiotów czy noszenie siatek z zakupami. Źródłem bólu są przeciążenia mięśnia naramiennego, barkowego lub piersiowego. Inne możliwe przyczyny bolącego barku to naderwanie ścięgna mięśnia barkowego lub uszkodzenie stożka rotatorów (odpowiedzialnego za ruch ramienia). Ta ostatnia przypadłość rozwija się zazwyczaj na skutek długotrwałego wykonywania monotonnych, powtarzających się czynności z rękami uniesionymi nad głową czy urazów, takich jak nagłe szarpnięcie pasami w samochodzie.
Dolegliwości bólowe to jeden z głównych objawów stanu zapalnego stawu barkowego. Mogą być wynikiem choroby zwyrodnieniowej stawów lub schorzeń reumatycznych, takich jak polimialgia reumatyczna objawiająca się bólem oraz sztywnością mięśni karku, obręczy barkowej i biodrowej. Bolący bark wpisuje się w obraz kliniczny barku zamrożonego, zwanego również zarostowym zapaleniem torebki stawowej. Choroba ta rozwija się głównie w wyniku uszkodzenia stożka rotatorów.
Zespół ciasnoty podbarkowej to kolejna potencjalna przyczyna bólu barków. W przypadku tego stanu przestrzeń pod wyrostkiem barkowym jest zablokowana na skutek toczącego się zapalenia barku lub obecności wyrośli kostnych, co utrudnia ślizgowy ruch kości ramiennej. Tym samym pojawia się silny ból barku przy odwodzeniu ramienia w zakresie 60–110°.
Wymienione powyżej przypadłości to jedynie wybrane przyczyny bólu barku. Lista potencjalnych źródeł dolegliwości jest znacznie dłuższa.
Bolący bark – inne przyczyny dolegliwości
Okazuje się, że ból barku wcale nie musi być związany ze stawem barkowym, tylko pochodzić z innej części ciała. Częste są przypadki, gdy ta przypadłość jest spowodowana zmianami w obrębie kręgosłupa w odcinku szyjnym lub piersiowym, które powodują ucisk na korzenie nerwowe.
Do najczęstszych przyczyn bolącego barku należą: przepuklina krążka międzykręgowego i zwyrodnieniowe wyrośla kostne w kręgach. Dolegliwość ta może być konsekwencją podrażnienia niektórych nerwów obwodowych (np. nerwu podłopatkowego).
Źródła bólu barku upatrywać można również w bardziej odległych strukturach – m.in. w zawale mięśnia sercowego, guzie płuca, chorobie wrzodowej, zapaleniu pęcherzyka żółciowego lub otrzewnej, guzie śródpiersia, ropniu podprzeponowym, kurczu przełyku, uszkodzeniu trzustki lub śledziony, zakrzepicy żyły pachowej i podobojczykowej, ostrej lub przewlekłej niedrożności tętnicy podobojczykowej bądź przewlekłym obrzęku limfatycznym.
Zobacz także: Ból kolana przy zginaniu – możliwe przyczyny i diagnostyka
Jakie badania wykonać przy bólu barku?
Dolegliwości bólowe powodowane są przez różne stany chorobowe, nie zawsze związane z barkiem. Informacji pomocnych do postawienia diagnozy dostarcza badanie podmiotowe. Podczas wywiadu medycznego lekarz pyta m.in. o nasilenie, charakter, czas utrzymywania się, czynniki łagodzące i nasilające ból braku. Potrzebuje także informacji o towarzyszących objawach, historii medycznej, prowadzonym stylu życia, zażywanych lekach, wypadkach, które mogły spowodować uraz barku. Następnie przechodzi do badania przedmiotowego. Ocenia funkcje stawów obręczy barkowej, odcinka szyjnego i piersiowego. Sprawdza zakres ruchu poszczególnych stawów i siłę mięśniową. Aby ocenić skalę bólu, przeprowadza testy prowokujące dolegliwości bólowe z różnych struktur obręczy barkowej. Kolejny krok to zlecenie badań obrazowych.
W pierwszej kolejności przeprowadzane jest badanie RTG stawu barkowego. Standardowo wykonuje się zdjęcia w projekcji przednio-tylnej i osiowej (w stosunku do osi badanej kończyny). Mogą one zostać uzupełnione o zdjęcia w projekcji Y (promień promieniowania pada równolegle do grzebienia łopatki) i transtorakalnej (zdjęcie boczne, wykonane przez klatkę piersiową).
Drugim badaniem, od którego rozpoczyna się często diagnostykę obrazową bolącego barku, jest USG stawu barkowego. W przypadku stwierdzenia płynu w stawie specjalista może zaproponować nakłucie stawu, aby go odbarczyć i przekazać do analizy pobrany płyn stawowy.
Jeśli zajdzie taka potrzeba lekarz wystawi skierowania na tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny barku. Uzupełnieniem ww. badań są testy diagnostyczne. Zazwyczaj wykonywana jest morfologia krwi, oznaczenie stężenia białka CRP, odczyn Biernackiego, badanie RF (czynnika reumatoidalnego), anty-CCP, kwas moczowy. Specjalista może poszerzyć diagnostykę laboratoryjną o dodatkowe badania w zależności od podejrzewanej przyczyny bólu barku. W rzadszych przypadkach niezbędne jest wykonanie testów krwi w kierunku boreliozy lub badanie EMG do oceny przewodnictwa nerwowego.