Jakie badania obrazowe są wykorzystywane w stomatologii?

Stomatologia to dziedzina medycyny, która w ostatnim czasie rozwija się niezwykle intensywnie. Przejawem tego jest rosnący udział obrazowania medycznego w postępowaniu diagnostyczno-leczniczym u pacjentów zgłaszających się do gabinetu dentystycznego z bólem zęba. Dowiedz się więcej na temat najczęściej wykorzystywanych badań obrazowych w stomatologii.

Badania obrazowe w stomatologii – dlaczego są ważne?

U każdego pacjenta, który trafia na fotel stomatologiczny, lekarz przeprowadza w pierwszej kolejności badanie podmiotowe (szczegółowy wywiad) i przeglądowe badanie jamy ustnej. Na ich podstawie dentysta może ocenić wyłącznie powierzchowny stan zdrowia zębów i błon śluzowych. A to zazwyczaj nie wystarczy, aby stwierdzić, co odpowiada za doświadczany przez pacjenta ból. Wiele stojących za nim przyczyn rozwija się w miejscach niewidocznych gołym okiem, np. w kości, w tkankach okołowierzchołkowych, w korzeniach zębowych. Wówczas z pomocą przychodzą badania obrazowe. Dzięki nim możliwe staje się określenie rodzaju i stopnia nasilenia zmian, opracowanie najlepszego planu leczenia, kontrolowanie jego przebiegu i efektów. Badania obrazowe zapewniają precyzyjne zobrazowanie anatomii jamy ustnej, a to przekłada się na komfort i efektywność pracy.

Rodzaje badań obrazowych w stomatologii

Współczesna stomatologia posiłkuje się wieloma metodami obrazowania medycznego, które oferowane są m.in. w placówkach LUX MED. Szczegółowe informacje na ich temat znajdują się pod adresem https://www.luxmed-diagnostyka.pl/. Poniżej przedstawiona została krótka charakterystyka wybranych badań obrazowych w stomatologii.

RTG punktowe zęba

Jest najprostszym i najczęściej wykonywanym w gabinecie stomatologicznym zdjęciem rentgenowskim. Najogólniej przedstawić je można jako radiologiczny obraz jednego zęba z przynależnymi mu strukturami zewnętrznymi. Zdjęcie zasięgiem obejmuje jednak zwykle 3 sąsiednie zęby i uwidacznia ich korzenie, korony i otaczającą kość. Wykorzystuje się je zazwyczaj do diagnozowania próchnicy na powierzchniach stycznych zębów, przed leczeniem kanałowym czy zabiegiem ekstrakcji, daje bowiem dokładny obraz przebiegu korzeni zęba i liczby kanałów.

Zdjęcie pantomograficzne

Tzw. pantomogram to przekrojowe zdjęcie wszystkich zębów, kości żuchwy oraz struktur otaczających, np. zatok nosowych, stawów skroniowo-żuchwowych. Uważane jest za złoty standard przed każdym większym leczeniem stomatologicznym. Jest zdjęciem płaskim, dającym obraz dużego pola. Zaleca się jednak, aby do diagnostyki szczegółowej uzupełnione zostało o inne badania rentgenowskie czy tomografię komputerową. Wykorzystywane jest głównie w implantologii i ortodoncji, przed ekstrakcją zęba, w chorobach zębów i przyzębia, podczas trwającej infekcji i stanów zapalnych, po urazach żuchwy, szczęki lub zębów.

Zobacz także: Szumy uszne – przyczyny, diagnostyka, sposoby leczenia

Cefalometria

RTG cefalometryczne pozwala na precyzyjne zobrazowanie twarzowej części czaszki z uwzględnieniem tkanek miękkich i struktur kostnych, a także podniebienia twardego i zatok przynosowych. To zdjęcie rentgenowskie czaszki w pozycji bocznej, lecz w części gabinetów możliwe jest również wykonanie zdjęcia cefalometrycznego w pozycji przedniej lub skośnej Znajduje ono zastosowanie zwłaszcza w ortodoncji, w ocenie wad zgryzu, wieku kostnego czy do zmierzenia określonych struktur. Podczas tego badania pacjent ustawiony jest pod aparatem, unieruchamia się mu głowę za pomocą specjalnych uchwytów na nos i uszy, po czym wykonywane jest zdjęcie rentgenowskie. Cała procedura nie zajmuje więcej niż kilka minut.

Zobacz także: Guz pod pachą – co go może powodować? Jak zapobiegać jego rozwojowi?

Tomografia komputerowa

To niezwykle dokładne odwzorowanie wszystkich struktur w obrębie jamy ustnej. Tomografia komputerowa znalazła zastosowanie przede wszystkim w implantologii, endodoncji, chirurgii stomatologicznej, ortodoncji. Narzędzie to doskonale sprawdza się również w ocenie zmian zębopochodnych. Jednak wysokie koszty, czas badania i ilość promieniowania utrudniają stosowanie tomografii komputerowej w stomatologii. Z pomocą przychodzi zatem stożkowa tomografia komputerowa CBCT, zwana także stomatologiczną tomografią wolumetryczną DVT czy zwyczajowo – pantomogramem 3D.

CBCT polega na rejestracji danych z użyciem wiązki promieniowania o kształcie stożka w obrębie poddanej badaniu objętości. Badanie może swoim zasięgiem obejmować różny zakres – od kilku zębów po całą twarzoczaszkę.CBCT znalazło zastosowanie w każdej dziedzinie stomatologii – w stomatologii dziecięcej, w dysfunkcjach stawu skroniowo-żuchwowego, w ortodoncji, periodontologii, a przede wszystkim w chirurgii stomatologicznej, implantoprotetyce i endodoncji.