Guzy szyi – czym mogą być spowodowane? Rozpoznanie i leczenie
Guz szyi jest niepokojącym objawem, który wymaga szczegółowej diagnostyki. Wśród jednych z częściej spotykanych w obrębie szyi guzów wymienia się guzy wrodzone, zapalne, nowotworowe, układu chłonnego.
Spis treści
Guzem określa się każde ograniczone patologiczne powiększenie tkanki lub narządu. Szyja to bez wątpienia jeden z bardziej kłopotliwych regionów anatomicznych, jeśli chodzi o diagnostykę guzów. Sprawdź, w jaki sposób lekarz stawia rozpoznanie i na czym polega leczenie guzów szyi.
Guz szyi – jakie są rodzaje?
Guz szyi to nieprawidłowa wyczuwalna lub widoczna struktura w jej obrębie.Etiologia tych zmian jest niezwykle zróżnicowana. Obecność guza szyi w rzucie węzłów chłonnych nasuwa na myśl proces rozrostowy w układzie chłonnym i guzy będące wynikiem procesu nowotworowego. Wyróżnia się wśród nich zmiany o charakterze łagodnym i złośliwym.
Kolejną kategorią są guzy infekcyjne. Wyróżnia się wśród nich ropnie i zapalenie okolicznych węzłów chłonnych o rozmaitej etiologii, w tym bakteryjne, grzybicze,wirusowe (wirus HIV, cytomegalia, odra, herpeswirusy, mononukleoza zakaźna, różyczka, adenowirusy), pierwotniakowe (leiszmanioza, toksoplazmoza, trypanosomatoza), ziarniniakowe (sarkoidoza, actinomycoza, gruźlica). Guzy gruczołowe szyi są również rozpoznawanymi zmianami, a jednymi z powszechniej występujących są guzki tarczycy, przytarczyc i te wywodzące się z gruczołów ślinowych.
Guzy pochodzenia nerwowego są jednymi z rzadziej obserwowanych. Rozwinąć się mogą z osłonek nerwowych, np. nerwiak osłonkowy (schwannoma), paraganglioma, neurofibroma, lub tkanki kłębka szyjnego, np. chemodectoma. Nie można zapomnieć o guzach o etiologii pourazowej i wrodzonych guzach szyi, do których należą torbiel z przewodu tarczowo-językowego, czy torbiel boczna szyi.
Zobacz także: Rak przełyku – co go powoduje? Objawy, diagnozowanie i leczenie
Rozpoznanie guza szyi
Rozpoznanie guza w okolicy szyi rozpoczyna się, podobnie jak w przypadku każdej innej nieprawidłowości, od wywiadu. Lekarz pragnie uzyskać jak najwięcej informacji, które będą pozwalały na określenie możliwych przyczyn powstania zmiany. Guzki na szyi u dziecka w wieku niemowlęcym najczęściej mają charakter wrodzony. U starszych dzieci i młodych dorosłych uważa się, że najczęstsze są zmiany zapalne lub wrodzone. Z kolei u osób powyżej 40 lat częściej rozpoznaje się guzy nowotworowe. Lekarz zapyta się o czas utrzymywania guzów i ich rozwój, okoliczności poprzedzające ich pojawienie się, towarzyszące guzowi szyi objawy miejscowe, jak np. ocieplenie, zmiana koloru skóry, ból oraz ogólne, jak np. osłabienie, potliwość, spadek masy ciała.
W rozpoznaniu rodzaju guzka na szyi u dorosłych i dzieci pomocna okazać się może jego lokalizacja. W ocenie umiejscowienia zmiany korzysta się z podziału szyi na trójkąty wyznaczone strukturami anatomicznymi.
Lekarz bada węzły chłonne i ocenia stan jamy ustnej oraz wielkość, spoistość, ruchomość, charakter guza na szyi (lity, torbiel, obecność płynowych przestrzeni). Podstawowym badaniem dostarczającym takich informacji jest USG. W badaniu tym sprawdza się również stan węzłów chłonnych. W przypadku zmian umiejscowionych w trójkącie nadobojczykowym przeprowadza się RTG klatki piersiowej, aby ocenić ewentualną obecność pierwotnych zmian nowotworowych. Bardziej specjalistyczne metody obrazowania, takie jak rezonans magnetyczny czy tomografia komputerowa, są wykorzystywane w przypadku guzów głęboko umiejscowionych i rozległych. Dzięki nim możliwa staje się ocena zajęcia okolicznych tkanek.
W zależności od podejrzewanej przyczyny lekarz w rozpoznaniu wspomagać się może badaniami laboratoryjnymi. Przykładowo zlecić badanie serologiczne w kierunku cytomegalii, brucelozy, toksoplazmozy, badanie poziomu hormonów tarczycy przy guzach tarczycowych czy wymaz z gardła w kierunku paciorkowców, jeśli uważa, że guz może być wynikiem ostrych chorób zapalnych. Do oceny bakteriologicznej, histopatologicznej i cytologicznej wykorzystać może materiał pobrany z guza podczas biopsji.
Zobacz także: Rak krtani – objawy, rodzaje, rozwój choroby
Leczenie guzków na szyi
Sposób leczenia guzków na szyi jest determinowany przyczyną ich powstania. Przykładowo torbiele zazwyczaj usuwa się chirurgicznie, guzki nowotworowe poddaje terapii onkologicznej, guzki tarczycowe wymagają głównie hormonoterapii lub usunięcia, przy