Diagnostyka i przebieg choroby Hashimoto
Udostępnij na:
Choroba Hashimoto, czyli przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, często przebiega bezobjawowo. Dolegliwości pojawiają się dopiero wtedy, gdy dojdzie do znacznego uszkodzenia gruczołu tarczowego. Mogą pojawić się wtedy senność, zmęczenie, bladość i suchość skóry, zaparcia czy dokuczliwe uczucie zimna. Wspomnianym objawom towarzyszą przyrost masy ciała, obrzęk twarzy, problemy z włosami i paznokciami. Sprawdź, jak rozpoznać chorobę Hashimoto.
Spis treści
Przebieg choroby Hashimoto
Choroba Hashimoto pojawia się wtedy, gdy układ immunologiczny traktuje tkanki tarczycy jako wrogie i zaczyna je atakować. Może to wynikać z predyspozycji genetycznych, przewlekłego stresu, używek lub czynników środowiskowych.
O subklinicznej niedoczynności tarczycy mówimy wtedy, gdy poziom TSH jest nieznacznie podwyższony, a wyniki FT3 i FT4 mieszczą się w normie. Uszkodzenie gruczołu nie jest na tyle duże, aby zaburzyło produkcję hormonów tarczycy. Pełnoobjawowa niedoczynność tarczycy pojawia się wówczas, gdy gruczoł nie potrafi wytworzyć odpowiedniej ilości FT3 i FT4. Zazwyczaj podwyższa się wtedy poziom przeciwciał, a chorzy skarżą się na senność, chroniczne zmęczenie, przyrost masy ciała, nadmierne wypadanie włosów, łamliwość paznokci i szorstką skórę. Mogą również pojawić się problemy z zajściem w ciążę. U pacjentów z chorobą Hashimoto często rozpoznaje się też inne schorzenia autoimmunologiczne, takie jak:
- łuszczyca,
- reumatoidalne zapalenie stawów,
- bielactwo,
- celiakia,
- toczeń.
Z badań wynika, że zazwyczaj mija od 2 do 7 lat od pojawienia się przeciwciał do rozwinięcia choroby. To oznacza, że rozpoznaje się ją dopiero wtedy, gdy dojdzie do uszkodzenia gruczołu tarczowego. Warto zaznaczyć, że wczesna diagnoza pozwala wdrożyć odpowiednie leczenie, a tym samym minimalizuje ryzyko powikłań.
Choroba Hashimoto – podstawowe badania
W pierwszej kolejności należy zbadać poziom:
- TSH (hormonu tyreotropowego),
- FT4 (wolnej tyroksyny)
- anty-TPO (przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej).
Na pobranie krwi należy zgłosić się w godzinach porannych, najlepiej na czczo. To oznacza, że ostatni posiłek powinno się spożyć od 8 do 12 godzin przed badaniem. Badania warto wykonywać w tym samym laboratorium i o tej samej porze. Dzięki temu można uzyskać wiarygodne i powtarzalne wyniki, co zdecydowanie ułatwia ich interpretację.
Diagnostykę zazwyczaj poszerza się o oznaczenie stężenia FT3 (wolnej frakcji trijodotyroniny) i anty-TG (przeciwciał skierowanych przeciwko tyreoglobulinie). Oprócz tego lekarz endokrynolog zleci wykonanie USG tarczycy, aby ocenić wielkość, kształt, strukturę i położenie gruczołu. W ten sposób specjalista wychwyci wszelkie nieprawidłowości.
Zobacz także: Jakie są wskazania do USG tarczycy? Przebieg badania i przygotowanie
Jak interpretować wyniki badań?
Znacznie podwyższony wynik anty-TPO wskazuje na chorobę Hashimoto. Nieznaczne odchylenia od normy sugerują inne choroby tarczycy, np. niedoczynność. Jeśli wysokiemu poziomowi anty-TPO nie towarzyszy spadek lub wzrost stężenia hormonu tyreotropowego, lekarz najprawdopodobniej zaleci regularną kontrolę. Prawidłowy poziom TSH mieści się w granicach 0,2–4,5 mj.m./l.
W przypadku choroby Hashimoto poziom hormonów tarczycy jest zbyt niski. Normy dla FT3 wynoszą 3,0–7,5 pmol/l, natomiast dla FT4 – 9,0–20,0 pmol/l.
W niektórych przypadkach poziom anty-TPO jest prawidłowy, przy jednocześnie podwyższonym stężeniu anty-TG. Wytwarzanie tych przeciwciał jest charakterystyczne dla wczesnej fazy choroby Hashimoto, podczas gdy obecność przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej stwierdza się w zaawansowanych stadiach schorzenia.
Przeciwciała anty-TPO występują u około 90% pacjentów z chorobą Hashimoto, natomiast w 70–80% przypadków pojawiają się przeciwciała anty-TG. Niekiedy jednak się ich nie stwierdza, natomiast charakterystyczne zmiany wykrywa się podczas badania USG lub biopsji tarczycy.
Zobacz także: Jakie są wskazania do USG tarczycy? Przebieg badania i przygotowanie
Jak umówić wizytę
Biopsja tarczycy – na czym polega?
Jeśli lekarz stwierdzi powiększone węzły chłonne lub wykryje podejrzane zmiany podczas USG, kieruje pacjenta na biopsję aspiracyjną cienkoigłową tarczycy. Podczas badania nakłuwa się zmianę i pobiera fragment gruczołu tarczycowego. W ten sposób można wykryć toczący się w narządzie stan zapalny. Biopsję przeprowadza się pod kontrolą USG. Pobrany materiał kieruje się do badania histopatologicznego, podczas którego rozpoznaje się charakter zmian.
Nie musisz specjalnie przygotowywać się do badania. Wystarczy, że weźmiesz ze sobą skierowanie i wynik aktualnego USG. Postaw na luźny, wygodny ubiór, który nie zasłania szyi, zdejmij też z niej wszystkie ozdoby. Pamiętaj, żeby poinformować specjalistę o przyjmowanych lekach przeciwzakrzepowych lub przeciwpłytkowych.
Zobacz także: Rezonans magnetyczny a klaustrofobia – czy możliwe jest wykonanie badania?
Jakie dodatkowe badania wykonać przy chorobie Hashimoto?
Poza powyższymi badaniami warto również wykonać morfologię krwi z rozmazem, CRP, próby wątrobowe i elektrolity. Pacjenci z chorobą Hashimoto często mają podwyższony poziom cholesterolu i glukozy, dlatego wskazane jest regularne wykonywanie:
- lipidogramu (cholesterol całkowity, frakcje HDL i LDL, trójglicerydy),
- określenia stężenia hemoglobiny glikowanej (HbA1c),
- glikemii i insuliny na czczo.
Oprócz tego warto sprawdzić poziom witaminy D3, ponieważ wielu chorych cierpi na jej niedobór. Należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego i stresujących sytuacji przed pobraniem krwi, aby nie zaburzyć wyników.
Udostępnij na:
Zobacz także
Jak interpretować wyniki mammografii? Co oznacza zagęszczenie piersi?
Mammografia jest uznawana za jedną z najskuteczniejszych metod wczesnego wykrywania raka piersi. Jednak interpretacja wyników tego badania nie zawsze jest prosta, szczególnie dla pacjentów. Jednym z pojęć, które często pojawiają się w opisach mammograficznych, jest „zagęszczenie” piersi. Co dokładnie oznacza to określenie i jak wpływa ono na proces diagnostyczny? Sprawdź, czym jest zagęszczenie w mammografii, jak się ono prezentuje oraz jakie ma znaczenie kliniczne.
Tomosynteza, czyli mammografia wielowarstwowa – co to za badanie?
Diagnostyka obrazowa piersi odgrywa ważną rolę w wykrywaniu i leczeniu schorzeń tego gruczołu, w tym nowotworów. Wśród różnorodnych metod obrazowania mammografia pozostaje podstawowym badaniem przesiewowym i diagnostycznym. Jednak wraz z rozwojem technologii, pojawiły się również nowoczesne techniki, takie jak tomosynteza, które znacznie usprawniają i ulepszają diagnostykę chorób piersi. Dowiedz się więcej na temat tomosyntezy, poznaj jej kluczowe cechy, zalety oraz wskazania do wykonania tego badania.
Statystyki raka piersi – kto jest na niego najbardziej narażony?
Rak piersi stanowi poważny problem zdrowotny na całym świecie, szczególnie wśród kobiet. W krajach rozwiniętych ten nowotwór złośliwy jest najczęstszym typem raka u płci żeńskiej. W krajach rozwijających się odnotowuje się jego rosnącą tendencję. Sprawdź, kogo najczęściej dotyka rak piersi
