Czym jest tętniak aorty? Jakie daje objawy? Metody leczenia
Tętniak aorty to niebezpieczne schorzenie, które polega na poszerzeniu największej tętnicy w organizmie człowieka, czyli aorty. W zależności od lokalizacji wyróżnia się tętniaki aorty piersiowej, brzusznej oraz piersiowo-brzusznej. W większości przypadków tętniaki aorty nie dają żadnych objawów, co znacznie utrudnia ich wczesne wykrycie.
Spis treści
Czym jest tętniak aorty?
Tętniak aorty to stan, w którym dochodzi do znacznego poszerzenia ściany aorty, czyli głównej tętnicy w ciele człowieka. Biegnie ona od lewej komory serca przez klatkę piersiową do jamy brzusznej, gdzie dzieli się na dwie tętnice biodrowe wspólne. Im dalej od serca, tym średnica aorty powinna być mniejsza. Tętniak aorty może występować na różnych odcinkach, ale najczęściej lokalizuje się w odcinku brzusznym.
Przyczyny tętniaka aorty
Istnieje wiele czynników, które mogą przyczynić się do powstania tętniaka aorty. Część z nich ma podłoże genetyczne – niektóre choroby genetyczne (np. zespół Marfana) zwiększają ryzyko wystąpienia tętniaków aorty. Poza tym jednymi z najważniejszych czynników są miażdżyca i nadciśnienie tętnicze. Ryzyko powstania tętniaka aorty związane jest również ze stosowaniem używek.
Wpływ mają także płeć – tętniaki aorty brzusznej wykrywa się częściej u mężczyzn niż u kobiet. Ryzyko wystąpienia tętniaka aorty rośnie wraz z wiekiem. Ponadto urazy spowodowane wypadkami mogą przyczynić się do uszkodzenia ściany tętnicy i powstania tętniaka.
Jakie są objawy tętniaka aorty?
Wielu pacjentów nie wykazuje żadnych objawów, zwłaszcza w początkowych etapach choroby. Same symptomy mogą się różnić w zależności od lokalizacji tętniaka. Tętniak aorty piersiowej będzie sygnalizować się bólem klatki piersiowej, pleców, kaszlem, dusznościami, nawracającym zapaleniem płuc lub krwiopluciem.
Tętniak aorty wstępującej lub łuku aorty może powodować złą tolerancję wysiłku, uczucie duszności, obrzęk rąk, zaczerwienienie szyi i twarzy, zaburzenia połykania. Niekiedy dochodzi również do pojawienia się zaburzeń widzenia oraz poszerzenia żył szyjnych i powierzchniowych klatki piersiowej.
Tętniak aorty brzusznej zwykle nie daje żadnych objawów. U części chorych występują bóle brzucha lub okolicy lędźwiowej.
Diagnostyka tętniaka aorty
Diagnoza tętniaka aorty opiera się na badaniach obrazowych. Najczęściej wykorzystuje się w tym celu USG jamy brzusznej, echokardiografię (echo serca), tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny. Decyzję o konieczności przeprowadzenia konkretnego badania podejmuje lekarz, w zależności od stanu pacjenta i podejrzewanej lokalizacji zmiany.
Leczenie tętniaka aorty
W przypadku małych tętniaków o średnicy poniżej 5 cm zazwyczaj stosuje się monitorowanie i regularne badania kontrolne. Jeśli chodzi o większe tętniaki, leczenie może obejmować zarówno podejście zachowawcze, jak i interwencję chirurgiczną.
Podejście zachowawcze polega na kontrolowaniu i obserwowaniu tętniaka za pomocą regularnych badań obrazowych. Ważne jest unikanie czynników ryzyka, takich jak palenie tytoniu czy nadmierny wysiłek fizyczny. W niektórych przypadkach lekarz może również zalecić stosowanie leków obniżających ciśnienie krwi.
Najczęściej stosowaną metodą leczenia inwazyjnego jest protezowanie tętnicy, polegające na wszczepieniu w miejsce tętniaka protezy naczyniowej. Inną metodą jest wprowadzenie stentgraftu do tętnicy przez naczynie krwionośne. Zabieg ten umożliwia usztywnienie ściany aorty i zapobiega dalszemu poszerzaniu się tętniaka.
Zobacz także: Jak wygląda krwiak? Kiedy powstaje? Jak przebiega leczenie?
Konsekwencje i powikłania tętniaka aorty
Najgroźniejszym powikłaniem tętniaka aorty jest jego pęknięcie, które prowadzi do krwotoku, wstrząsu i stanowi zagrożenie życia. Dlatego tak ważne jest wczesne wykrycie schorzenia i podjęcie odpowiedniego leczenia.
Tętniak aorty stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, w związku z czym wymaga pilnej konsultacji z chirurgiem naczyniowym. Regularne wykonywanie badań kontrolnych, szczególnie u osób z grupy ryzyka pomaga wykryć schorzenia na wczesnym etapie. Dzięki wczesnemu wykryciu i odpowiedniemu leczeniu rokowania są zazwyczaj pomyślne.