Czym jest sarkoidoza? Diagnostyka, objawy i leczenie
Sarkoidoza jest chorobą wielonarządową. Charakteryzuje się obecnością ziarniniaków w różnych tkankach i narządach, takich jak węzły chłonne, płuca, skóra, serce, gałki oczne, a nawet nerwy. Poznaj objawy i sposoby leczenia sarkoidozy
Spis treści
Sarkoidoza – definicja i przyczyny
Mimo wieloletnich badań nieznane są dokładne przyczyny sarkoidozy. Eksperci wskazują jednak, że reakcję komórek w ciele i rozpoczęcie procesu zapalnego może spowodować jedna lub więcej ekspozycji na pewne czynniki (u osób o konkretnym profilu genetycznym). Niektóre badania sugerują z kolei, że to określone bakterie, wirusy lub środki chemiczne mogą wywołać chorobę.
Jakie są objawy sarkoidozy? Jakie części ciała atakuje choroba?
Sarkoidoza może przebiegać bez widocznych czy odczuwalnych objawów. U niektórych pacjentów występuje natomiast podwyższona temperatura ciała, ogólne uczucie zmęczenia, osłabienie, nocne poty czy spadek apetytu i zmniejszenie masy ciała
W około 90% przypadków choroba przebiega z zajęciem płuc. W tym przypadku objawy sarkoidozy mogą obejmować duszność, kaszel oraz ból i ucisk w okolicach mostka.
Niekontrolowane przewlekłe zapalenie może prowadzić nawet do zwłóknienia narządu Schorzenie może atakować także węzły chłonne we wnękach płuc, czyli centralnej części klatki piersiowej. Limfocyty i makrofagi gromadzą się w charakterystycznych miejscach w organizmie, a następnie przekształcane są w komórki nabłonkowate, co prowadzi do tworzenia się ziarniniaków.
Sarkoidoza jest chorobą wielonarządową, która wciąż nie jest do końca zbadana. Charakterystyczne dla sarkoidozy jest powstawanie małych guzków w różnych partiach ciała, które nazywane są ziarniniakami. Tworzą się one z limfocytów Th1 i makrofagów, czyli komórek układu odpornościowego.
Zmiany skórne są najczęściej występującą pozapłucną postacią sarkoidozy i często stanowią pierwszy objaw choroby. Sarkoidoza skórna często jest powiązana z pojawieniem się rumienia guzowatego, który jest słabo odgraniczonym, ciemnym i bolesnym guzem w tkance podskórnej.
W przebiegu sarkoidozy może dojść do zajęcia narządu wzroku. Objawy obejmują ból i zaczerwienienie oka czy zaburzenia widzenia. Sarkoidoza może również zaatakować układ nerwowy. Tworzy to ryzyko porażenia nerwu twarzowego, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, jak też wystąpienia zmian w rdzeniu kręgowym.
Diagnostyka sarkoidozy
Rozpoznanie sarkoidozy jest ustalane na podstawie objawów, historii medycznej pacjenta, badania fizykalnego i badań diagnostycznych. Mogą obejmować one m.in. morfologię krwi oraz pomiar stężenia wapnia. Bardzo ważnym badaniem jest RTG klatki piersiowej, ponieważ podczas niego poszukuje się charakterystycznych dla sarkoidozy zmian w płucach. Badanie histologiczne wycinka pobranego drogą biopsji (zwykle z węzłów chłonnych lub płuc) potwierdza obecność ziarniniaków sarkoidalnych.
Zobacz także: Czym jest filarioza? Przyczyny, objawy, diagnostyka
Metody leczenia sarkoidozy
Leczenie tej jednostki chorobowej zależy od konkretnych symptomów, narządów dotkniętych chorobą i stopnia nasilenia objawów. W niektórych przypadkach choroba ustępuje sama. W innych może nie postępować klinicznie, ale osoby nadal będą cierpieć z powodu pewnych objawów, które obniżają jakość życia. Leczenie sarkoidozy opiera się na stosowaniu leków immunosupresyjnych. Zazwyczaj jest długotrwałe i wymaga regularnych kontroli u lekarza.
Wielu pacjentów z sarkoidozą jest nieświadomych swojej choroby, co sprawia, że pozostaje ona trudna do zdiagnozowania. Wczesne rozpoznanie i leczenie mogą pomóc kontrolować przebieg choroby i zapobiegać powikłaniom takim jak niewydolność oddechowa, niewydolność serca czy nadciśnienie płucne.