Czym jest choroba Gravesa-Basedowa? Jakie badania warto wykonać?
Udostępnij na:
Nie jest znany czynnik etiologiczny choroby Gravesa-Basedowa. Wiadomo tylko, że należy ona do schorzeń autoimmunologicznych. To oznacza, że układ immunologiczny błędnie postrzega komórki tarczycowe jako obce i zaczyna je atakować. Wspomniane schorzenie często współistnieje z innymi chorobami z autoagresji, takimi jak cukrzyca typu 1, bielactwo czy reumatoidalne zapaleniem stawów. Sprawdź, jak wygląda diagnostyka i leczenie!
Spis treści
Jakie są objawy choroby Gravesa-Basedowa?
We wczesnej fazie schorzenie przypomina nadczynność tarczycy, pojawiają się więc spadek masy ciała (niezwiązany z dietą), duszności, osłabienie, nadmierna potliwość i nietolerancja ciepła. Mogą im również towarzyszyć niepokój, tachykardia, uczucie kołatania serca, drżenie mięśni czy kłopoty ze snem. Wielu pacjentów skarży się na biegunki, spadek siły mięśniowej, problemy z koncentracją, zaburzenia libido, pogorszenie kondycji włosów, skóry i paznokci. U kobiet występują zaburzenia miesiączkowania.
Oprócz tego pojawiają się objawy charakterystyczne dla choroby Gravesa-Basedowa, takie jak:
- orbitopatia (wytrzeszcz gałek ocznych) – obserwuje się ją u 20–30% pacjentów. Wynika ona ze stanu zapalnego tkanek miękkich oczodołu i może prowadzić do podwójnego widzenia, światłowstrętu czy jaskry;
- obrzęk przedgoleniowy (dermopatia tarczycowa), zazwyczaj obustronny, spowodowany autoimmunologicznym zapaleniem skóry;
- wole naczyniowe (powiększenie gruczołu tarczycy);
- akropachia tarczycowa (pogrubiałe i zaokrąglone palce rąk).
Palenie papierosów i stres zwiększają ryzyko rozwoju choroby Gravesa-Basedowa. Z badań wynika, że schorzenie występuje 10 razy częściej u kobiet niż u mężczyzn, co może wynikać z poziomu estrogenów. Choroba Gravesa-Badesowa jest nieuleczalna, ale przebiega z okresami zaostrzeń i remisji (wycofania się objawów).
Jak rozpoznać chorobę Gravesa-Basedowa?
W pierwszej kolejności lekarz przeprowadza wnikliwy wywiad z pacjentem, a następnie wykonuje badanie palpacyjne tarczycy. Aby potwierdzić diagnozę, zleca też wykonanie stężenia:
- hormonów – jeśli TSH jest obniżone, a FT3 i FT4 w normie lub podwyższone, wskazuje to na nadczynność tarczycy;
- przeciwciał (anty-TPO, anty-TG i anty-TSHR, czyli TRab) – ich poziom jest podwyższony, zwłaszcza TRab.
Jeśli wyniki są nieprawidłowe, lekarz rodzinny skieruje pacjenta do endokrynologa. Diagnostykę warto poszerzyć o morfologię krwi obwodowej, stężenie białka w surowicy, lipidogram, fosfatazę zasadową i ALT. Specjalista może również zlecić wykonanie USG tarczycy, pozwalające ocenić przepływ krwi w miąższu gruczołu. Niekiedy wykonuje się też scyntygrafię tarczycy, która umożliwia ocenę wielkości, położenia, kształtu i jodochwytności gruczołu.
Jak umówić wizytę
Leczenie choroby Gravesa-Basedowa
Celem leczenia choroby jest osiągnięcie eutyreozy, czyli prawidłowego poziomu hormonów tarczycy. Istnieją trzy sposoby leczenia: farmakoterapia, stosowanie jodu promieniotwórczego lub operacja polegająca na częściowym albo całkowitym usunięciu tarczycy. Po zabiegu pacjent przyjmuje na stałe hormony tarczycy.
Specjalista wybiera odpowiednią metodę, biorąc pod uwagę dane uzyskane podczas wywiadu i wyniki badań. Aby można było obniżyć poziom przeciwciał TRab, pacjent przyjmuje leki przeciwtarczycowe (tyreostatyki) i betablokery. W przypadku orbitopatii stosuje się sterydy, które łagodzą stan zapalny. Tyreostatyki hamują produkcję hormonów tarczycy.
Leczenie radiojodem jest zaliczane do metod radykalnych, ponieważ jego celem jest zniszczenie nadczynnej tkanki tarczycy. Pacjent przyjmuje kapsułkę promieniotwórczego jodu -131, wychwytywanego przez gruczoł. Dawka jest uzależniona od wieku, wagi i stanu zdrowia danej osoby. Taki sposób leczenia stosuje się u:chorych, którzy nie mogą
- przyjmować tyreostatyków;
- pacjentów w starszym wieku, u których choroby współistniejące zwiększają ryzyko powikłań pooperacyjnych.
Zobacz także: Jakie są wskazania do USG tarczycy? Przebieg badania i przygotowanie
Czy choroba Gravesa-Basedowa jest groźna?
Najgroźniejszym powikłaniem choroby Gravesa-Basedowa jest przełom tarczycowy, który bezpośrednio zagraża życiu pacjenta. Może on przyczynić się do wymiotów, biegunki, rozlanego bólu brzucha, poważnych zaburzeń rytmu serca oraz splątania. Nieleczona choroba Gravesa-Basedowa może również przyczynić się do zawału serca lub udaru mózgu. U starszych osób schorzenie zwiększa ryzyko problemów z układem krążenia.
Zobacz także: Guzki tarczycy – co je powoduje? Na czym polega ich rozpoznanie i jak są leczone?
Choroba Gravesa-Basedowa – dieta
W codziennej diecie powinny znaleźć się orzechy, nasiona, awokado i oleje roślinne, ponieważ są one bogate w nienasycone kwasy tłuszczowe. Należy również zwiększyć podaż wapnia, aby zminimalizować ryzyko osteoporozy. Z badań wynika, że nadczynność tarczycy zaburza gospodarkę wapniową.
Warto też uwzględnić w swoim jadłospisie produkty obfitujące w witaminę A, C i E, ponieważ mają one działanie antyoksydacyjne. Dobrym źródłem białka są: ryby, nasiona roślin strączkowych, chude mięso i jaja. Aby dostarczyć odpowiednią ilość węglowodanów, wzbogać swoją dietę o pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa i owoce. W razie potrzeby skontaktuj się z dietetykiem, który ułoży indywidualny jadłospis.
Udostępnij na:
Zobacz także
Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia
Kości śródstopia to pięć długich kości znajdujących się w środkowej części stopy, które łączą palce z kośćmi stępu. Złamanie ich to uraz, który często występuje w wyniku upadków, uderzeń, skręceń lub przeciążeń, zwłaszcza u sportowców. Sprawdź, jak lekarz rozpoznaje złamanie kości śródstopia i jak się je leczy.
Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie
Złamany nos jest jedną z najczęstszych kontuzji twarzy. Może wystąpić w wyniku urazu, takiego jak uderzenie, upadek lub wypadek. Objawy, badania diagnostyczne oraz proces leczenia zależą od stopnia złamania i towarzyszących uszkodzeń. Dowiedz się więcej na temat złamania nosa.
Światowy Dzień Radiologii – znaczenie obrazowania radiologicznego w medycynie
Radiologia dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii obrazowania stale poszerza swoje możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, co przekłada się na poprawę jakości opieki zdrowotnej i skuteczności leczenia pacjentów. Dla upamiętnienia Wilhelma Roentgena, który dokładnie 129 lat temu odkrył promieniowanie X, obchodzony jest Światowy Dzień Radiologii.
