Czy zapalenie oskrzeli jest zaraźliwe? Objawy, rodzaje, diagnostyka i powikłania choroby

Dokucza ci kaszel, trudności w oddychaniu, podwyższona temperatura ciała? Objawy te mogą wskazywać na zapalenie oskrzeli. Poznaj czynniki sprzyjające powstawaniu tego schorzenia. Dowiedz się, na podstawie jakich badań lekarz stawia rozpoznanie oraz jakie są rodzaje zapalenia oskrzeli.

 Przyczyny zapalenia oskrzeli

Najczęstszą przyczyną zapalenia oskrzeli są wirusy, w tym m.in. adenowirusy, wirus grypy i paragrypy, rhinowirusy, wirus Herpes, wirusy Coxsackie. Rzadziej choroba ta ma podłoże bakteryjne – wówczas powodują ją np.: Chlamydia pneumoniae, Bordetella pertussis, Mycoplasma pneumoniae, Haemophilus influenzae, Streptococcus pneumoniae, Mycobacterium tuberculosis.

Zapalenie oskrzeli bywa też konsekwencją nadreaktywności oskrzeli, która rozwinęła się po przebytym zakażeniu. W przypadku długo utrzymujących się objawów podejrzewać należy udział szkodliwych czynników środowiskowych, zwłaszcza dymu tytoniowego.

Czynnikami podnoszącymi ryzyko rozwoju zapalenia oskrzeli są:

●  niedobory immunologiczne (odporności), immunosupresja (hamowanie wytwarzania komórek odpornościowych);

● trwające choroby układu oddechowego, w tym przewlekłe zapalenie zatok przynosowych, przewlekła choroba oskrzelowo-płucna, przewlekłe zapalenie migdałków, alergia oskrzelowo-płucna;

● choroba refluksowa przełyku;

● wiek podeszły i dziecięcy;

● zanieczyszczenie powietrza.

Rodzaje zapalenia oskrzeli

Biorąc pod uwagę czas trwania choroby, eksperci dzielą odmiany tej choroby na:

● ostre zapalenie oskrzeli – objawy chorobowe utrzymują się do 3 tygodni;

● podostre zapalenie oskrzeli – dolegliwości utrzymują się od 3 do 8 tygodni;

● przewlekłe zapalenie oskrzeli – objawy chorobowe utrzymują się ponad 8 tygodni. Spotyka się również taką definicję tej postaci choroby: stan zapalny utrzymujący się przez większość dni w ciągu 3 miesięcy w skali roku, przez okres 2 kolejnych lat.

Czy zapalenie oskrzeli jest zaraźliwe?

Zapalenie oskrzeli wywołują wirusy i bakterie, czyli patogeny, które z łatwością szerzą się drogą kropelkową. W związku z tym podczas kontaktu z osobą zakażoną istnieje ryzyko transmisji. Może to nastąpić, gdy mówi, śpiewa, ziewa, kicha lub kaszle bądź poprzez kontakt z przedmiotami, na których mogą znajdować się drobnoustroje.

Jakie są objawy zapalenia oskrzeli?

Zapalenie oskrzeli to stan zapalny wyścielającej je błony śluzowej, który powoduje wysięk w świetle oskrzeli, przekrwienie i złuszczanie się nabłonka oddechowego. Objawami towarzyszącymi zapaleniu oskrzeli są przede wszystkim:

●  kaszel przy zapaleniu oskrzeli na początku jest suchy, napadowy, z czasem staje się mokry, z odkrztuszaniem wydzieliny, która ze śluzowej i białej staje się ropna, w kolorze zielono-żółtym;

● katar, obrzęk błony śluzowej nosa, uczucie zatkania nosa;

● ból gardła, chrypka;

● pieczenie i ból w klatce piersiowej nasilające się podczas kaszlu;

● charczenie, furczenia lub świsty przy wdychaniu i wydychaniu powietrza.

● może wystąpić też krwioplucie, duszność.

Dodatkowo zapaleniu oskrzeli towarzyszą objawy ogólnoustrojowe, wskazujące na toczącą się infekcję. Należą do nich zwłaszcza: ogólne złe samopoczucie, podwyższona temperatura ciała, bóle mięśniowe i kostne, uczucie rozbicia, dreszcze, brak apetytu.

Do czego doprowadzić może zapalenie oskrzeli?
Zapalenie oskrzeli bez podjęcia odpowiedniego leczenia wiąże się z ryzykiem powstania niebezpiecznych powikłań. Dotyczy to zwłaszcza osób narażonych na czynniki predysponujące do rozwoju stanu zapalnego oskrzeli. Skutkami ubocznymi tej choroby mogą być m.in.:

● odoskrzelowe zapalenie płuc;

● krwioplucie;

● ostra niewydolność oddechowa.

Dodatkowo przewlekłe zapalenie płuc to obok rozedmy płuc główny czynnik sprzyjający powstaniu POCHP, czyli przewlekłej obturacyjnej choroby płuc.

Diagnostyka zapalenia oskrzeli

Z podejrzeniem zapalenia oskrzeli pacjent powinien zgłosić się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub internisty. W ciężkich przypadkach skierowany może zostać do pulmonologa, czyli specjalisty zajmującego się chorobami układu oddechowego. Rozpoznanie zapalenia oskrzeli zaczyna się od szczegółowo przeprowadzonego wywiadu lekarskiego. Pacjent pytany jest m.in. o doświadczane objawy (rodzaj, nasilenie, czas utrzymywania się, czynniki, które je łagodzą i nasilają), prowadzony styl życia (zwłaszcza narażenie na dym tytoniowy), choroby towarzyszące, stosowane leki i ekspozycje na zanieczyszczenia powietrza.

Następnie lekarz przechodzi do badania przedmiotowego, którego podstawę stanowi osłuchanie klatki piersiowej chorego – typowe jest występowanie świstów i furczeń. Zazwyczaj dokładne badanie fizykalne pozwala na postawienie rozpoznania. Przy braku pewności diagnostycznej specjalista zleca RTG klatki piersiowej, głównie po to, by wykluczyć zapalenie płuc. W przypadku podejrzenia astmy lub przewlekłej obturacyjnej choroby płuc lekarz często zleca dodatkowo wykonanie spirometrii. Pacjent może zostać skierowany na badania mikrobiologiczne w celu określenia, jakie patogeny odpowiadają za rozwój stanu zapalnego. Dodatkowo kieruje się go na podstawowe badania z krwi, które pozwolą na ogólną ocenę stanu zdrowia.

Zobacz także: Czym jest krztusiec? Jakie są objawy, badania i sposoby leczenia

Jak umówić wizytę

Badania NFZ

22 275 96 28

Formularz

Umów badanie w ramach abonamentu

Portal Pacjenta

Umów wizytę płatną

22 275 96 28

Kup online

Leczenie zapalenia oskrzeli

Wskazane jest leczenie objawowe:

● odpowiednie nawodnienie;

● inhalacje nawilżające drogi oddechowe;

● zakaz palenia tytoniu;

● unikanie czynników drażniących – zimnego powietrza, alergenów i zanieczyszczeń;

● odpoczynek;

● stosowanie odpowiednio zbilansowanej, zróżnicowanej diety;

● leki przeciwgorączkowe;

● leki łagodzące kaszel suchy, a przy kaszlu mokrym – środki o działaniu wykrztuśnym;

● leki obkurczające błonę śluzową, sól morska do nosa przy silnym katarze i dużej obturacji nosa;

● leki rozszerzające oskrzela w przypadku duszności.

Dodatkowo lekarz przepisuje leki zwalczające przyczynę infekcji. Rzadko zapalenie oskrzeli wymaga podania antybiotyku, z uwagi na przeważające zakażenia wirusowe.