Czy rezonans magnetyczny w ciąży jest bezpieczny?
Rezonans magnetyczny uznawany jest współcześnie za jedno z najbardziej precyzyjnych i najbezpieczniejszych badań obrazowych, które umożliwiają postawienie diagnozy w przypadku wielu patologii, chorób i urazów ludzkiego ciała. Czy jednak mogą poddawać mu się kobiety w ciąży, która jest wyjątkowym czasem dla nich samych i płodu? Rezonans magnetyczny a ciąża – warto wiedzieć, jaki wpływ ma tego typu badanie na zdrowie kobiet w ciąży i dzieci.
Spis treści
Bezpieczeństwo badania MR w ciąży
Do najczęściej wykonywanych i zalecanych badań dla kobiet w ciąży należy USG – badanie ultrasonograficzne, jednak rezonans magnetyczny (RM, MR) może być jego doskonałym uzupełnieniem. Pierwszy raz został on wykonany u kobiety w ciąży w 1983 roku, aby ocenić anatomię miednicy matki i budowę łożyska. Dynamiczny rozwój tej metody obrazowania spowodował, że zakres wskazań do prenatalnego obrazowania znacznie się rozszerzył. Rezonans jest nieinwazyjnym i bezpiecznym badaniem obrazowym, ze względu na brak promieniowania jonizującego. Umożliwia znacznie bardziej szczegółową analizę morfologii płodu, łożyska i ocenę stanu narządów jamy brzusznej oraz miednicy kobiet w ciąży.
Rezonans magnetyczny płodu – wskazania
Rezonans magnetyczny w ciąży może potwierdzić, skorygować lub uzupełnić wyniki ultrasonografii. Szczególnie wskazane jest badanie tego typu w przypadkach:
- małowodzia lub wielowodzia,
- otyłości matki,
- diagnostyki złożonych wad płodu (wady mózgowia, narządów klatki piersiowej i jamy brzusznej, zespoły wad wrodzonych, powikłania zakażeń wewnątrzmacicznych),
- obciążonego wywiadu rodzinnego, np. cukrzyca matki, wcześniejsze poronienia, obecność wad wrodzonych albo genetycznych u rodzeństwa dziecka,
- planowania wewnątrzmacicznego zabiegu operacyjnego,
- konieczności natychmiastowej interwencji chirurgicznej po urodzeniu dziecka,
- konieczności rozwiązania ciąży, jeśli występują poważne wady płodu lub patologia łożyska (przodujące, wrośnięte lub przerośnięte),
- występowania schorzeń dotyczących narządów jamy brzusznej i miednicy małej u kobiety ciężarnej.
Zobacz także: Kiedy wykonać rezonans magnetyczny głowy?
Kiedy wykonuje się rezonans magnetyczny w ciąży?
Badanie rezonansem magnetycznym odradzane jest zazwyczaj w pierwszym trymestrze ciąży, który jest okresem, kiedy matka szczególnie musi zadbać o zdrowie własne i rozwijającego się dziecka. Brak co prawda badań, które wykazywałyby szkodliwość rezonansu magnetycznego dla dzieci, ale z reguły w pierwszym trymestrze ciąży unika się przeprowadzania jakichkolwiek procedur medycznych, które nie są niezbędne. Badania RM, zarówno płodu, jak i matki, można więc bezpiecznie wykonywać w drugim i trzecim trymestrze ciąży.
Przeciwskazania do wykonania badania rezonansem w ciąży
Najważniejszymi przeciwwskazaniami do wykonania badania rezonansem w ciąży są więc:
- okres pierwszego trymestru ciąży,
- używanie przez kobietę w ciąży kardiostymulatora (sztucznego rozrusznika serca) lub kardiowertera-defibrylatora.
Zobacz także: Bezpieczeństwo badań diagnostycznych
Czy kontrast jest bezpieczny w badaniu rezonansem?
Kobietom w ciąży odradza się natomiast poddawanie się badaniu rezonansem magnetycznym z kontrastem – środkiem zwiększającym różnice kolorystyczne między obrazowanymi tkankami, co pozwala na uzyskanie dokładniejszego obrazu. Środki kontrastowe zawierają zazwyczaj gadolin – metal, który może przeniknąć przez łożysko i skumulować się w organizmie płodu, co negatywnie wpływa na jego rozwój. RM z użyciem kontrastu przeprowadzane jest więc w przypadkach ostatecznych, kiedy korzyści związane z tego typu badaniem są większe niż zagrożenia. Badanie trwa wówczas jak najkrócej, a po jego wykonaniu ciężarne powinny intensywnie nawodnić organizm, co pozwoli szybko wypłukać z niego środek kontrastowy.