Choroby reumatyczne – które występują najczęściej? Jak się je rozpoznaje?
Udostępnij na:
Choroby reumatyczne to grupa schorzeń o podłożu zapalnym, w których przebiegu pojawiają się zazwyczaj takie objawy jak ból, obrzęk, sztywność, ograniczenie ruchomości stawów. Nieleczone choroby reumatyczne wiążą się z ryzykiem niepełnosprawności i znacznego spadku jakości życia.
Spis treści
Choroby reumatyczne są dość mocno rozpowszechnione w społeczeństwie. Jednymi z częściej spotykanych są reumatoidalne i idiopatyczne zapalenie stawów oraz choroba zwyrodnieniowa stawów. Sprawdź, w jaki sposób lekarz stawia rozpoznanie i jaki specjalista zajmuje się leczeniem chorób reumatycznych.
Co to są choroby reumatyczne?
Dla chorób reumatycznych typowe jest występowanie przewlekłych stanów zapalnych tkanki łącznej. Mają podłoże autoimmunologiczne, co oznacza, że są wynikiem nadmiernej, nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego. Nie ma dokładnie określonych przyczyn chorób reumatycznych. Przypuszcza się, że na ich rozwój mogą mieć wpływ czynniki genetyczne, zażywane leki, zakażenia oraz urazy mechaniczne.
Najczęściej występujące rodzaje chorób reumatycznych
Lista chorób reumatycznych jest długa. Najczęściej występującymi są układowe choroby tkanki łącznej, zwłaszcza:
- reumatoidalne zapalenie stawów, dla którego charakterystyczne są objawy po obu stronach ciała w tych samych stawach;
- młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów;
- toczeń rumieniowaty układowy, którego typowym objawem jest rumień na twarzy w kształcie motyla.
Kolejnymi mocno rozpowszechnionymi w populacji rodzajami chorób reumatycznych są spondyloartropatie, zwłaszcza:
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, w którym występuje ból spoczynkowy, a dolegliwości łagodnieją przy wysiłku;
- reaktywne zapalenie stawów i przyczepów ścięgnistych u osób po uprzedniej infekcji, np. jelit czy układu moczowego;
- łuszczycowe zapalenie stawów, które obserwuje się u osób zmagających się z łuszczycą skóry lub paznokci.
Bez wątpienia jedną z najczęstszych chorób reumatycznych jest choroba zwyrodnieniowa stawów. Inne, dość popularne, to dna moczanowa, stawy Charcota i zespoły cieśni kanału nadgarstka. Wymienione jednostki nie wyczerpują katalogu tego typu chorób.
Zobacz także: Ból kręgosłupa – przyczyny choroby, badania, leczenie
Choroby reumatyczne – objawy
W przebiegu chorób reumatycznych rozwinąć się może wiele dolegliwości. Typowymi są zmiany w stawach i kościach, którym towarzyszą takie objawy, jak ból, obrzęk, ocieplenie, sztywność stawów, parestezje, czyli czucie opaczne, zaburzenia czucia powierzchniowego, trzaski podczas poruszania stawem, ograniczenie ruchomości w stawie aż do całkowitego ich usztywnienia, zmiany zwyrodnieniowe, problemy z poruszaniem się. Chorobom reumatycznym towarzyszyć mogą objawy ogólne jak spadek masy ciała, osłabienie, zmęczenie, spadek siły, podwyższona temperatura. Dodatkowo w ich przebiegu mogą się rozwinąć również dolegliwości pozastawowe.
Zobacz także: Ból stawu kolanowego – przyczyny i sposoby leczenia
Jak umówić wizytę
Rozpoznanie chorób reumatycznych
Z podejrzeniem chorób reumatycznych należy udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Ten na podstawie wstępnego rozpoznania kieruje pacjenta do reumatologa – specjalisty zajmującego się zapobieganiem, diagnostyką i leczeniem chorób reumatycznych. W przypadku rozwoju tych przypadłości u najmłodszych procesem terapeutycznym zajmuje się reumatolog dziecięcy. Lekarz ten stawia rozpoznanie i planuje postępowanie lecznicze na podstawie:
- badania podmiotowego, czyli szczegółowego wywiadu z pacjentem i badania przedmiotowego;
- wyników badań laboratoryjnych, zwłaszcza odczynu Biernackiego (OB) i oznaczenia stężenia białka CRP (podwyższony poziom tych parametrów świadczy o toczącym się w organizmie stanie zapalnym), morfologii (która pozwala na ogólną ocenę stanu zdrowia), antystreptolizyny (określającej, czy miało miejsce w niedalekim czasie zakażenie wywołane paciorkowcami grupy A) i innych koniecznych w diagnostyce różnicowej badań, np. oznaczenia czynnika reumatoidalnego (nie występuje w łuszczycowym zapaleniu stawów), przeciwciał anty-CCP (skierowane przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi typowe dla reumatoidalnego zapalenia stawów), kwasu moczowego (produkt metabolizmu zasad purynowych, oznaczany przy podejrzeniu dny moczanowej),
- badań obrazowych zajętych stawów – zdjęcia radiologicznego (które może wykazać m.in. nadżerki kostne, osteofity, sklerotyzację podchrzęstną, zwężenie szpary stawowej, torbiele podchrzęstne, zniekształcenia stawów), badania ultrasonograficznego (pozwalającego ocenić m.in. poziom ukrwienia, stopień zwłóknienia, przepływ krwi w błonie maziowej, występowanie płynu w jamie stawowej), rezonansu magnetycznego (dokładnie obrazującego stan tkanek miękkich i kości).
W uzasadnionych przypadkach stosuje się badania genetyczne, np. oznaczenie HLA-B27, HLA-Cw6 w łuszczycowym zapaleniu stawów.
Udostępnij na:
Zobacz także
Złamanie kości śródstopia – objawy, badania, czas i sposób leczenia
Kości śródstopia to pięć długich kości znajdujących się w środkowej części stopy, które łączą palce z kośćmi stępu. Złamanie ich to uraz, który często występuje w wyniku upadków, uderzeń, skręceń lub przeciążeń, zwłaszcza u sportowców. Sprawdź, jak lekarz rozpoznaje złamanie kości śródstopia i jak się je leczy.
Złamany nos – jak wygląda i ile się zrasta? Badania i leczenie
Złamany nos jest jedną z najczęstszych kontuzji twarzy. Może wystąpić w wyniku urazu, takiego jak uderzenie, upadek lub wypadek. Objawy, badania diagnostyczne oraz proces leczenia zależą od stopnia złamania i towarzyszących uszkodzeń. Dowiedz się więcej na temat złamania nosa.
Światowy Dzień Radiologii – znaczenie obrazowania radiologicznego w medycynie
Radiologia dzięki dynamicznemu rozwojowi technologii obrazowania stale poszerza swoje możliwości diagnostyczne i terapeutyczne, co przekłada się na poprawę jakości opieki zdrowotnej i skuteczności leczenia pacjentów. Dla upamiętnienia Wilhelma Roentgena, który dokładnie 129 lat temu odkrył promieniowanie X, obchodzony jest Światowy Dzień Radiologii.
