Choroby reumatyczne – które występują najczęściej? Jak się je rozpoznaje?

16.06.2024

Choroby reumatyczne to grupa schorzeń o podłożu zapalnym, w których przebiegu pojawiają się zazwyczaj takie objawy jak ból, obrzęk, sztywność, ograniczenie ruchomości stawów. Nieleczone choroby reumatyczne wiążą się z ryzykiem niepełnosprawności i znacznego spadku jakości życia.

0419-choroby-reumatyczne.jpeg

Spis treści

Co to są choroby reumatyczne?
Najczęściej występujące rodzaje chorób reumatycznych
Choroby reumatyczne – objawy
Jak umówić wizytę
Rozpoznanie chorób reumatycznych

Choroby reumatyczne są dość mocno rozpowszechnione w społeczeństwie. Jednymi z częściej spotykanych są reumatoidalne i idiopatyczne zapalenie stawów oraz choroba zwyrodnieniowa stawów. Sprawdź, w jaki sposób lekarz stawia rozpoznanie i jaki specjalista zajmuje się leczeniem chorób reumatycznych.

Co to są choroby reumatyczne?

Dla chorób reumatycznych typowe jest występowanie przewlekłych stanów zapalnych tkanki łącznej. Mają podłoże autoimmunologiczne, co oznacza, że są wynikiem nadmiernej, nieprawidłowej reakcji układu immunologicznego. Nie ma dokładnie określonych przyczyn chorób reumatycznych. Przypuszcza się, że na ich rozwój mogą mieć wpływ czynniki genetyczne, zażywane leki, zakażenia oraz urazy mechaniczne.

Najczęściej występujące rodzaje chorób reumatycznych

 

Lista chorób reumatycznych jest długa. Najczęściej występującymi są układowe choroby tkanki łącznej, zwłaszcza:

  • reumatoidalne zapalenie stawów, dla którego charakterystyczne są objawy po obu stronach ciała w tych samych stawach;
  • młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów;
  • toczeń rumieniowaty układowy, którego typowym objawem jest rumień na twarzy w kształcie motyla.

Kolejnymi mocno rozpowszechnionymi w populacji rodzajami chorób reumatycznych są spondyloartropatie, zwłaszcza:

  • zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, w którym występuje ból spoczynkowy, a dolegliwości łagodnieją przy wysiłku;
  • reaktywne zapalenie stawów i przyczepów ścięgnistych u osób po uprzedniej infekcji, np. jelit czy układu moczowego;
  • łuszczycowe zapalenie stawów, które obserwuje się u osób zmagających się z łuszczycą skóry lub paznokci.

Bez wątpienia jedną z najczęstszych chorób reumatycznych jest choroba zwyrodnieniowa stawów. Inne, dość popularne, to dna moczanowa, stawy Charcota i zespoły cieśni kanału nadgarstka. Wymienione jednostki nie wyczerpują katalogu tego typu chorób.

Zobacz także: Ból kręgosłupa – przyczyny choroby, badania, leczenie

Choroby reumatyczne – objawy

W przebiegu chorób reumatycznych rozwinąć się może wiele dolegliwości. Typowymi są zmiany w stawach i kościach, którym towarzyszą takie objawy, jak ból, obrzęk, ocieplenie, sztywność stawów, parestezje, czyli czucie opaczne, zaburzenia czucia powierzchniowego, trzaski podczas poruszania stawem, ograniczenie ruchomości w stawie aż do całkowitego ich usztywnienia, zmiany zwyrodnieniowe, problemy z poruszaniem się. Chorobom reumatycznym towarzyszyć mogą objawy ogólne jak spadek masy ciała, osłabienie, zmęczenie, spadek siły, podwyższona temperatura. Dodatkowo w ich przebiegu mogą się rozwinąć również dolegliwości pozastawowe.

Zobacz także: Ból stawu kolanowego – przyczyny i sposoby leczenia

Jak umówić wizytę

Zapytaj Lekarza.svg

Umów badanie w ramach abonamentu

wozek-zakupy-sklep.svg

Umów wizytę płatną

22 880 90 80 

Rozpoznanie chorób reumatycznych

 

Z podejrzeniem chorób reumatycznych należy udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Ten na podstawie wstępnego rozpoznania kieruje pacjenta do reumatologa – specjalisty zajmującego się zapobieganiem, diagnostyką i leczeniem chorób reumatycznych. W przypadku rozwoju tych przypadłości u najmłodszych procesem terapeutycznym zajmuje się reumatolog dziecięcy. Lekarz ten stawia rozpoznanie i planuje postępowanie lecznicze na podstawie:

  • badania podmiotowego, czyli szczegółowego wywiadu z pacjentem i badania przedmiotowego;
  • wyników badań laboratoryjnych, zwłaszcza odczynu Biernackiego (OB) i oznaczenia stężenia białka CRP (podwyższony poziom tych parametrów świadczy o toczącym się w organizmie stanie zapalnym), morfologii (która pozwala na ogólną ocenę stanu zdrowia), antystreptolizyny (określającej, czy miało miejsce w niedalekim czasie zakażenie wywołane paciorkowcami grupy A) i innych koniecznych w diagnostyce różnicowej badań, np. oznaczenia czynnika reumatoidalnego (nie występuje w łuszczycowym zapaleniu stawów), przeciwciał anty-CCP (skierowane przeciwko cyklicznemu cytrulinowanemu peptydowi typowe dla reumatoidalnego zapalenia stawów), kwasu moczowego (produkt metabolizmu zasad purynowych, oznaczany przy podejrzeniu dny moczanowej),
  • badań obrazowych zajętych stawów – zdjęcia radiologicznego (które może wykazać m.in. nadżerki kostne, osteofity, sklerotyzację podchrzęstną, zwężenie szpary stawowej, torbiele podchrzęstne, zniekształcenia stawów), badania ultrasonograficznego (pozwalającego ocenić m.in. poziom ukrwienia, stopień zwłóknienia, przepływ krwi w błonie maziowej, występowanie płynu w jamie stawowej), rezonansu magnetycznego (dokładnie obrazującego stan tkanek miękkich i kości).

W uzasadnionych przypadkach stosuje się badania genetyczne, np. oznaczenie HLA-B27, HLA-Cw6 w łuszczycowym zapaleniu stawów.

Źródła

Bibliografia

1.    A. Pfeil, P. Oelzner, J. Böttcher i wsp., Reumatologia, Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.

2.    B. Kwiatkowska, F. Raciborski, M. Maślińska i wsp., Wczesna diagnostyka chorób reumatycznych − ocena obecnej sytuacji i rekomendacje zmian, Instytut Reumatologii w Warszawie, Warszawa 2014.

Zobacz także

Przysadka mózgowa – funkcje i choroby związane z tym organem
Zdrowie na co dzieńDiagnostyka

Przysadka mózgowa – funkcje i choroby związane z tym organem

Przysadka mózgowa, nazywana również gruczołem nadrzędnym, odgrywa kluczową rolę w regulacji wielu podstawowych funkcji organizmu. Mimo swoich niewielkich rozmiarów – ma zaledwie 1 cm średnicy – jest odpowiedzialna za produkcję hormonów, które wpływają na wzrost, rozwój, metabolizm, rozrodczość oraz reakcje organizmu na stres. Zaburzenia w funkcjonowaniu tego organu mogą prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. Dowiedz się, jak zbudowana jest przysadka mózgowa, jakie hormony wytwarza oraz jakie choroby mogą jej dotyczyć.

Badania w sedacji – przygotowanie i wskazania
Diagnostyka

Badania w sedacji – przygotowanie i wskazania

Badania w sedacji polegają na przeprowadzaniu procedur diagnostycznych lub terapeutycznych u Pacjenta, który jest w stanie obniżonej świadomości, ale nadal przytomny i zdolny do odpowiedzi na proste pytania i polecenia. Sedacja ma na celu złagodzenie lęku, zmniejszenie dyskomfortu i bólu oraz ułatwienie przeprowadzenia badania.

Jak działa środek kontrastowy? Kiedy jest podawany?
Diagnostyka

Jak działa środek kontrastowy? Kiedy jest podawany?

Środek kontrastowy to substancja wykorzystywana w diagnostyce obrazowej w celu poprawy widoczności struktur i procesów zachodzących wewnątrz ciała. Działa poprzez zwiększenie kontrastu między różnymi tkankami, co ułatwia lekarzom ocenę i diagnozowanie różnych schorzeń. Przeczytaj, na czym polega działanie kontrastu, czy każdemu można go podać i w jaki sposób organizm go eliminuje. Te i znacznie więcej informacji znajdziesz w poniższym artykule.